16 ივნისს, „ფეისბუქში“ გავრცელებულმა ვიდეომ, რომელშიც კარგად ჩანდა და ისმოდა, როგორ ძალადობდა დამსაქმებელი დასაქმებულზე ფიზიკურად და სიტყვიერად, სოციალური ქსელი მოიცვა. ვიდეო მასალის გავრცელებისთანავე, პროფკავშირების გაერთიანებამ დაზარალებულ გვანცა ქველაძეს იურიდიული დახმარება შესთავაზა.
სტამბის დირექტორს, რეზო რაზმაძეს ბრალი სისხლის სამართლის კოდექსის 126-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული დანაშაულის (ცემა) ჩადენაში წარედგინა, რაც სასჯელის სახით ერთ წლამდე თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს. პროკურატურის შუამდგომლობის საფუძველზე, სასამართლომ აღკვეთი ღონისძიების სახით რეზო რაზმაძის მიმართ 2000 ლარის ოდენობით გირაო გამოიყენა, რადგან მოწმეთა (შპს რეზონის დასაქმებულთა) უმრავლესობა საკუთარ ჩვენებაში მიუთითებდა: „რომ გვანცა ქველაძე ეწინააღმდეგებოდა და არ ითვალისწინებდა დირექტორის მოთხოვნებს“; „არ დაუნახავს, ხელი დაერტყას რეზო რაზმაძეს გვანცა ქველაძისთვის“; „რომ გვანცას ძირს დავარდნის გარდა, სხვა არაფერი დაუნახავს“; „რომ არ დაუნახავს, სად მოხვდა გვანცას დირექტორის მოქნეული ხელი“; „რომ არ დაუნახავს, დირექტორის მოქნეული ხელი მოხვდა გვანცას თუ გვანცას ტელეფონს“; „რომ ვერ იტყვის ძირს დაცემის შემდეგ ისევ დაარტყა თუ არა დირექტორმა ხელი გვანცას, რადგან სამუშაო მაგიდაზე ჩანთები ედო და ვერ დაინახა“; „რომ ფიზიკურად ვერ ხედავდა ვერც გვანცას და ვერც რეზო რაზმაძეს“; „რომ გვანცა და დირექტორი მისგან ახლოს იყვნენ, მაგრამ ის მათგან ზურგით იდგა და ვერ დაინახა, რის გამო დაეცა გვანცა ძირს“.
ჩვენებები ერთია, თუმცა, მეორეა, რას ამბობს სათვალთვალო კამერის ჩანაწერები, რომელიც თავად შპს „რეზონის“ სამუშაო სივრციდან არის ამოღებული და ვიდეო კადრები, რომელიც დაზარალებულმა თავად გადაიღო, გაავრცელა და რომელსაც, მაღალი ალბათობით, აღნიშნულმა მოწმეებმაც უყურეს.
საგულისხმოა, შრომის ინსპექციის განმარტებებიც, რომელსაც გვანცა ქველაძემ საჩივრით 16 ივნისს მიმართა.
2023 წლის 30 ივნისს შრომის ინსპექციამ შპს რეზონი სამართალდამრღვევად ცნო გვანცა ქველაძის გარეგნობის ნიშნით შევიწროებაში (გვანცას აღენიშნება სხეულის ძლიერი დამწვრობის კვალი) და დააკისრა ჯარიმა 1800 ლარის ოდენობით. საგულისხმოა, რომ შრომის ინსპექციაც აღნიშნავს: „ინსპექტირების ფარგლებში გამოკითხულ დასაქმებულთა უმრავლესობამ ინსპექციას განუცხადა, რომ დირექტორის მხრიდან განხორციელებული სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფის ფაქტი არ დაუნახავთ, ხოლო დასაქმებულები, რომლებმაც ფაქტი დაადასტურეს, დამსაქმებლისთვის ვინაობის გამჟღავნებაზე უარი განაცხადეს.“ შრომის ინსპექცია ყურადღებას ამახვილებს დამსაქმებლის უპირატეს მდგომარეობაზეც, რომელიც მას შრომით ურთიერთობაში აქვს: „სწორედ აღნიშნულის გათვალისწინებით დასაქმებულები ხშირად დამსაქმებლის დამატებითი მოთხოვნის ან/და ირიბი მითითების გარეშე პოტენციური ზემოქმედების ბერკეტის თუ ვიქტიმიზაციის შიშით, არ ადასტურებენ ისეთ ფაქტებს, რომლებიც წინააღმდეგობაში მოდის დამსაქმებლის პოზიციასთან.“
აღნიშნული გარემოებები ცალსახად მიანიშნებს, რომ ბრალდებული მისი პოზიციის გამო გავლენას ახდენს მოწმეებზე.
ხაზგასასმელია ისიც, რომ შრომის ინსპექციას არ შეუჩერებია საქმიანობა შპს „რეზონში“. ძალადობის ფაქტის შემდეგ სტამბის მუშაობა ჩვეულ რეჟიმში გაგრძელდა. დასაქმებულები, რომლებიც პოტენციური მოწმეები არიან ან უკვე მისცეს ჩვენება გამოძიებას, ყოველდღიურად ხვდებიან დირექტორს სამუშაო სივრცეში, რაც დამატებით ზრდის იმის რისკს, რომ დირექტორი არა მხოლოდ ფსიქოლოგიურად, არამედ, პირდაპირი კომუნიკაციითაც მოახდენს გავლენას მათზე და მის მიმართ მართლმსაჯულების აღსრულებას ხელი შეეშლება. ეს რისკი გირაოს სანაცვლოდ მისი გათავისუფლებით, ვერ განეიტრალდება.
ამასთან, სისხლის სამართლის საქმის მასალების გაცნობის შედეგად გაირკვა, რომ შპს რეზონის დირექტორი ორჯერ არის ნასამართლევი: 1982 წელს საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის სისხლის სამართლის კოდექსის 220-ე მუხლით გათვალისწინებული დანაშაულისა (თვითნებობა) და 1992 წელს იმავე კოდექსის 239-ე მუხლით გათვალისწინებული დანაშაულის (ცეცხლსასროლი იარაღის დაუდევრად შენახვა) ჩადენისთვის.
პროფკავშირების გაერთიანებამ იგივე პრობლემაზე მიაწოდა ინფორმაცია საზოგადოებას შპს რეტროს 100%-იანი წილის მესაკუთრის მიმართ მიმდინარე სისხლის სამართლის საქმეზეც. როგორც თავად შპს “რეზონის” დირექტორის მიმართ არსებული მტკიცებულებები, ისე, საქართველოში შრომითი უფლებების მასშტაბური დარღვევების სტატისტიკა მოითხოვს შრომის კანონმდებლობის დარღვევებზე, მათ შორის, სისხლის სამართლის პოლიტიკის გამკაცრებას.
პროფკავშირების გაერთიანება კვლავაც მოუწოდებს:
გენერალურ პროკურატურას ბრალდებულის წინასასამართლო სხდომამდე მიმართოს სასამართლოს და მოითხოვოს რეზო რაზმაძის დაპატიმრება განაჩენის გამოტანამდე. ასევე, ზოგადად, გაამკაცროს სისხლის სამართლის პოლიტიკა დანაშაულების მიმართ, რომლებიც გამოწვეულია შრომის კანონმდებლობის დარღვევით;
სსიპ შრომის ინსპექციის სამსახურს, სამუშაო ადგილებზე შევიწროებისა და ძალადობის ფაქტების გამოვლენისას ჩამოაყალიბოს ერთგვაროვანი პრაქტიკა და დაუყოვნებლივ შეუჩეროს საქმიანობა დამსაქმებელს იქამდე, სანამ სამუშაო გარემო არ გახდება უსაფრთხო.
ბრალდებულ რეზო რაზმაძის წინასასამართლო სხდომა 2023 წლის 10 აგვისტოს 15:00 სთ-ზე თბილისის საქალაქო სასამართლოშია დანიშნული.