საქართველოს პროფკავშირები დედობის დაცვის შესახებ კონვენციის მხარდასაჭერად

სტატიის ავტორი: დავით არაბიძე

საქართველოს პროფესიული კავშირების გაერთიანება აქტიურად მუშაობს საქართველოს რეალობაში შრომისა და სოციალური ყოფის მაღალი სტანდარტების მისაღწევად. ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ამოცანა ამ მიმართულებით არის გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის კონვენციების რატიფიცირება. საქართველო უკვე 25 წელია, რაც არის შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის წევრი და მისი პარლამენტის მიერ რატიფიცირებული შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის კონვენციათა რიცხვი 20-საც კი არ აღწევს. ეს ზალიან, ზალიან საგანგაშოა, რადგან არნიშნული კონვენციების რატიფიცირების ასეთი უკიდურესად მდორე პროცესი ხელს უშლის ქვეყანას სოციალურ-ეკონომიკურ განვითარებაში. და მაინც რატომ არის აუცილებელი ქართველი პროფკავშირელების ინიციატივის მხარდაჭერა პარლამენტის მხრიდან? რატომ არის ასეთი დიდი მნიშვნელობის მქონე კონვენცია № 183 ?

2000 წლის 30 მაისს შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის გენერალურ კონფერენციის 88-ე სესიაზე, შრომის საერთაშორისო ბიუროს ადმინისტრაციულმა საბჭომ აღნიშნა, რომ აუცილებელი იყო 1952 წელს მიღებული „დედობის დაცვის შესახებ“ კონვენციის გადასინჯვა. ეს განაპირობა, როგორც სოცილურ-შრომით ურთიერთობებში ქალთა თანასწორობის საკითხმა, ასევე დედათა და ბავშვთა სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში, ტექნოლოგიური გარდაქმნების გამო გაზრდილმა რისკებმა. ამავეს განაპირობებდა გაეროს შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის დეკლარაცია „მშრომელ ქალთა შესაძლებლობებისა და თანასწორობის შესახებ“ (1975 წელი),  № 156 კონვენცია „ოჯახური ვალდებულებების მქონე მშრომელების შესახებ“ (1981 წელი) და  დეკლარაცია „შრომით სფეროში ფუძემდებლური პრინციპების, უფლებებისა და მათი განხორციელების შესახებ“ (1998 წელი), გაეროს კონვენციები „ქალთა მიმართ დისკრიმინაციის ყველა ფორმის ლიკვიდაციის შესახებ“ (1979 წელი) და „ბავშვთა უფლებების შესახებ“ (1989 წელი). 2000 წლის 30 მაისიდან 15 ივნისამდე, ორკვირაზე მეტი ხნის განმავლობაში კონფერენციის დელეგატებმა იმსჯელეს № 183 კონვენციის გადასინჯვაზე და 2000 წლის 15 ივნისს მიიღეს გადასინჯული დოკუმენტი. გადასინჯული № 183 კონვენცია 21 მუხლისგან შედგება და მისი ეს მუხლები ეხება ყველა დასაქმებულ ქალს, მათშორის არატიპიური შრომითი საქმიანობით დაკავებულებსაც. № 183 კონვენცია ავალდებულებს სახელმწიფოებს არ დაუშვან, რომ ორსული ქალები ან მეძუძური დედები ასრულებდნენ ისეთ სამუშაოს, რომელიც საზიანოა დედის ან ბავშვის ჯანმრთელობისთვის. კონვენცია ასევე არეგულირებს ორსულობასთან და მშობიარობასთან დაკავშირებული შვებულების საკითხებს, შვებულებას ავდმყოფობისა და გართულებებისას, დახმარებას, მეძუძური დედებისთვის სამუშაო ადგილის შენარჩუნებასა და მათ მიმართ დისკრიმინაციის დაუშვებლობას, ანაზღაურების შემცირების გარეშე, მათთვის შესვენებების უზრუნველყოფასა და სამუშაო დროის შემოკლების საკითხებს. თუნდაც ეს მოკლე ჩამონათვალი ადასტურებს, რომ № 183 კონვენციის რატიფიცირება საშური საქმეა და საქართველოს პარლამენტმა ყური უნდა უგდოს როგორც ქართველი პროფკავშირელების, ასევე ასეულ ათასობით მშრომელი ქალის სასიცოცხლო ინტერსს, ქვეყნის დემგრაფიული უსაფრთხოების აუცილებლობას და დაუყოვნებლივ განახორციელოს № 183 „დედობის დაცვის შესახებ“ (გადასინჯული) რატიფიცირება. დემოკრატიული უფლებების გარეშე სრულიად შეუძლებელია დემოკრატიული საზოგადოების მშენებლობა. საქართველოს პროფესიული კავშირების გაერთიანება კვლავ აგრძელებს პრინციპულ აქტიურობას დასაქმებულ ქალთა სოცილური და შრომითი უფლებეისა და ინტერესების დასაცავად.